مخینه

  د خوست ښار لویدیځ لوري په ۶ کلیومترۍ کې موقیعت لري، یاد پوهنتون په ۱۳۷۸ ل.ل کال کې د پاکستان په پېښور ښار کې تأسیس شوی دی. په هغه وخت کې دا یو خصوصي پوهنتون و، چې د افغان پوهنتون په نوم یادیده، داچې په هېواد کې دننه د زده کړو لپاره زمینه برابره وه، د خلکو او محصلینو غوښتنه وه چې یاد پوهنتون  د خوست ولایت ته، چې د زده کړو لپاره مناسب چاپېریال لري، ولیږدول شي،  د یاد پوهنتون د زیات تعداد محصلینو او په افغانستان کې دهغوی د دوهم ځل لپاره مېشت کیدوته په کتوسره داسې نظر پيداشو، چې دا پوهنتون دې افغانستان ته انتقال کړل شي.

په افغانستان کې د بیا ودانولو له مخې په  ۱۳۸۱ ل.ل کال کې د خوست ولایت د علماوو، قومي مشرانو، روشنفکرانو، ټولنیزو سازمانونو، ځوانانو، د خوست پخواني والي مرحوم استاد محمد حکیم تڼیوال په هلو ځلو او د افغانستان اسلامي جمهوري دولت محترم جمهور رئیس حامد کرزي په ځانګړي پاملرنې سره د ( ۲۲۶ ) ګڼه فرمان له مخې،  خوست ولایت ته انتقال  او په افغانستان کې د یوه رسمي پوهنتون په بڼه یې چارې پیل کړې.

دا چې د ذکرشوي پوهنتون  زیاتره ودانۍ د عربي متحده اماراتو لخوا جوړې شوې، بناً د افغانستان اسلامي جمهوری دولت محترم جمهور رئیس په ځانګړي فرمان سره د شیخ زاید بن سلطان النهیان پوهنتون په نوم سره ونومول شو. د شیخ زاید پوهنتون اوسنۍ ودانۍ چې مصارف یې د عربي متحده اماراتو(UAE) لخوا ورکړل شوي دي، په ۱۲/۲۸ /۱۳۸۶ه ش کال،  چې د 18-03-2008  م نېټې سره سمون لري،  په رسمي ډول د متحده عربي اماراتو د حج او اوقافو وزیر اود امارتو سفارت لوړ رتبه مامورینو، د شیخ زاید پوهنتون پخواني رئیس محترم پوهندوی دوکتورګل حسن ولیزي، د خوست ولایت د هغه وخت والي مرحوم ارسلا جمال او د خوست ولایت قومي مشرانو او روشنفکرانو لخوا افتتاح شوې.

 په لومړي سر کې شیخ زاید پوهنتون څلور پوهنځی، ۱۶۰۰ تنه محصلان ، ۷۵ تنه استادان درلودل اوس مهال ، چې د ۱۳۹۹ کال سره سمون لري د شیخ زاید پوهنتون دولس(۱۲) پوهنځی ۷۴۷۱ تنه محصلان او ۲۲۶ تنه استادان لري.

شیخ زاید پوهنتون په بیلابیلو برخو کې لس (۱۰) کمیټې لري، چې عبارت دي له:  تضمین او کفیت کمېټه، تحقیق کمېټه، ستراتیژیک پلان کمېټه، کادري ازمویني کمېټه، دنشراتو کمېټه، د نصاب کمېټه، E Learning کمېټه، سرسبزي کمېټه، اداري فساد پرضد کمېټه، چاپیریال ساتنې کمېټو څخه. دغه پوهنتون د غوره او معیاري علمي برنامو په پلې کولو سره د هېواد په کچه، د پنځو پوهنتونونو په قطار  کې یو برجسته پوهنتون شمیرل شوی دی.

لرلید

شیخ زاید پوهنتون یو علمي-څېړنیز مرکز دی، چې اسلامي او ملي ارزښتونو ته ژمن او په پرمختللې پوهه سمبال بشري ځواک په روزلو سره په سیمه ییزه کچه علمي (اکاډمیک) اعتبار لري.

رسالت

شیخ زاید پوهنتون د علمي او حمایوي بشري قوې پرمټ، د ټولنې اړتیاوو او غوښتنو ته په کتو د معیاري تدریس، څېړنو، نوښتونو او عصري ټېکنالوژۍ په کارولو سره داسې انساني ځواک روزي، چې له نړۍ سره د سیالۍ وړتیا ولري، د هېواد او سیمې په اقتصادي وده، ټولنیز پرمختګ، وحدت او ثبات کې رغنده ونډه ولري.